Yāmuna: Gītārthasaṃgraha

Header

Data entry: Sadanori Ishitobi

Contribution: Sadanori Ishitobi

Date of this version: 2020-07-31

Source:

  • .

Publisher: Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL), SUB Göttingen

Licence:

Distributed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

Interpretive markup:

  • analysis

Notes:

Due to the heterogeneity of the sources the header markup might be suboptimal. For the sake of transparency the header of the legacy file is documented below.

Yamuna: Gitarthasangraha

Input by Sadanori ISHITOBI

ANALYTIC TEXT VERSION (BHELA conventions)

Revisions:

  • 2020-07-31: TEI encoding by mass conversion of GRETIL's Sanskrit corpus
  • 2025-05-08: Added BK, GND and ISO code for language.

Text

svadharmajñānavairāgyasādhyabhaktyekagocaraḥ |
nārāyaṇaḥ paraṃ brahma gītāśāstre samīritaḥ || YGas_1

sva-dharma-jñāna-vairāgya-sādhya-bhakty-eka-gocaraḥ | nārāyaṇaḥ paraṃ brahma gītā-śāstre samīritaḥ ||

jñānakarmātmike niṣṭhe yogalakṣe susaṃskṛte |
ātmānubhūtisiddhyārthe pūrvaṣaṭkena coditaḥ || YGas_2

jñāna-karma-ātmike niṣṭhe yoga-lakṣe su-saṃskṛte | ātma-anubhūti-siddhya-arthe pūrva-ṣaṭkena coditaḥ ||

madhyame bhagavattattvayāthātmyāvāptisiddhaye |
jñānakarmābhinirvartyo bhaktiyogaḥ prakīrtitaḥ || YGas_3

madhyame bhagavat-tattva-yāthātmya-avāpti-siddhaye | jñāna-karma-abhinirvartyo bhakti-yogaḥ prakīrtitaḥ ||

pradhānapuruṣavyaktasarveśvaravivecanam |
karma dhīr bhaktir ityādipūrvaśeṣo 'ntimoditaḥ || YGas_4

pradhāna-puruṣa-vyakta-sarva-īśvara-vivecanam | karma dhīr bhaktir ity-ādi-pūrva-śeṣo 'ntima-uditaḥ ||

asthānasnehakāruṇyadharmādharmadhiyākulam |
pārthaṃ prapannam uddiśya śāstrāvatraṇaṃ kṛtam || YGas_5

asthāna-sneha-kāruṇya-dharma-adharma-dhiyā-kulam | pārthaṃ prapannam uddiśya śāstra-avatraṇaṃ kṛtam ||

nityātmāsaṅgakarmehagocarā sāṃkhyayogadhīḥ |
dvitīye sthitadhīlakṣyā proktā tanmohaśāntaye || YGas_6

nitya-ātma-asaṅga-karma-iha-gocarā sāṃkhya-yoga-dhīḥ | dvitīye sthita-dhī-lakṣyā proktā tan-moha-śāntaye ||

asaktyā lokarakṣāyai guṇeṣv āropya kartrktām |
sarveśvare vā nyasyoktā tṛtīye karmakāryatā || YGas_7

asaktyā loka-rakṣāyai guṇeṣv āropya kartrktām | sarva-īśvare vā nyasya uktā tṛtīye karma-kāryatā ||

prasaṅgāt svasvabhāvoktiḥ karmaṇo 'karmatāsya ca |
bhedā jñānasya māhātmyam caturthādhyāya ucyate || YGas_8

prasaṅgāt sva-svabhāva-uktiḥ karmaṇo 'karmata āsya ca | bhedā jñānasya māhātmyam caturtha-adhyāya ucyate ||

karmayogasya saukaryaṃ śaighryaṃ kāścana tadvidhāḥ |
brahmajñānprakāraś ca pañcamādhyāya ucyate || YGas_9

karma-yogasya saukaryaṃ śaighryaṃ kāścana tad-vidhāḥ | brahma-jñān-prakāraś ca pañcama-adhyāya ucyate ||

yogābhyāsavidhir yogī caturdhā yogasādhanam |
yogasiddhaḥ svayogasya pāramyaṃ ṣaṣṭha ucyate || YGas_10

yoga-abhyāsa-vidhir yogī caturdhā yoga-sādhanam | yoga-siddhaḥ sva-yogasya pāramyaṃ ṣaṣṭha ucyate ||

svayāthātmyaṃ prakṛtyāsya tirodhiḥ śaraṇāgatiḥ |
bhaktabhedaḥ prabuddhasya śraiṣṭhyaṃ saptama ucyate || YGas_11

sva-yāthātmyaṃ prakṛtya āsya tirodhiḥ śaraṇā-gatiḥ | bhakta-bhedaḥ prabuddhasya śraiṣṭhyaṃ saptama ucyate ||

aiśvaryākṣarayāthātmyaṃ bhagavaccaraṇārthiṇām |
vedyopādeyabhāvānām aṣṭame bhede ucyate || YGas_12

aiśvarya-akṣara-yāthātmyaṃ bhagavac-caraṇa-arthiṇām | vedya-upādeya-bhāvānām aṣṭame bhede ucyate ||

svamāhātmyaṃ manuṣyatve paratvaṃ ca mahātmanām |
viśeṣo navame yogo bhaktirūpaḥ prakīrtitaḥ || YGas_13

sva-māhātmyaṃ manuṣyatve paratvaṃ ca mahā-ātmanām | viśeṣo navame yogo bhakti-rūpaḥ prakīrtitaḥ ||

svakalyāṇaguṇānantyakṛtsnasvādhīnatāmatiḥ |
bhaktyutpattivivṛdhyarthā vistīrṇā daśamoditā || YGas_14

sva-kalyāṇa-guṇa-ānantya-kṛtsna-sva-adhīnatā-matiḥ | bhakty-utpatti-vivṛdhy-arthā vistīrṇā daśama-uditā ||

ekādaśe 'sya yāthātmyasākṣātkārāvalokanam |
dattam uktā vidiprāptyor bhaktyekopāyatā tathā || YGas_15

ekādaśe 'sya yāthātmya-sākṣātkāra-avalokanam | dattam uktā vidi-prāptyor bhakty-eka-upāyatā tathā ||

bhaktiśraiṣṭhyam upāyoktir aśaktasyātmaniṣṭhatā |
tatprakārās tv atiprītir bhakte dvādaśa ucyate || YGas_16

bhakti-śraiṣṭhyam upāya-uktir aśaktasyā atma-niṣṭhatā | tat-prakārās tv atiprītir bhakte dvādaśa ucyate ||

dehasvarūpam ātmāptihetur ātmaviśodhanam |
bandhahetur vivekaś ca trayodaśa udīryate || YGas_17

deha-svarūpam ātma-āpti-hetur ātma-viśodhanam | bandha-hetur vivekaś ca trayo-daśa udīryate ||

guṇabandhavidhau teṣāṃ kartṛtvam tannivartanam |
gatitrayasvamūlatvaṃ caturdaśa udīryate || YGas_18

guṇa-bandha-vidhau teṣāṃ kartṛtvam tan-nivartanam | gati-traya-sva-mūlatvaṃ catur-daśa udīryate ||

acinmiśrād viśuddhāc ca cetanāt puruṣottamaḥ |
vyāpānād bharaṇāt svāmyād anyaḥ pañcadaśoditaḥ || YGas_19

acin-miśrād viśuddhāc ca cetanāt puruṣa-uttamaḥ | vyāpānād bharaṇāt svāmyād anyaḥ pañca-daśa-uditaḥ ||

devāsuravibhāgoktipūrvikā śāstravaśyatā |
tattvānuṣṭhānavijñānasthemne ṣoḍaśa ucyate || YGas_20

deva-asura-vibhāga-ukti-pūrvikā śāstra-vaśyatā | tattva-anuṣṭhāna-vijñāna-sthemne ṣoḍaśa ucyate ||

aśāstram āsuraṃ kṛtsnam śāstrīyaṃ guṇataḥ pṛthak |
lakṣaṇaṃ śāstrasiddhasya tridhā saptadaśoditam || YGas_21

aśāstram āsuraṃ kṛtsnam śāstrīyaṃ guṇataḥ pṛthak | lakṣaṇaṃ śāstra-siddhasya tridhā sapta-daśa-uditam ||

īśvare kartṛtābuddhiḥ sattvopādeyatāntime |
svakarmapariṇāmaś ca śāstrasārārtha ucyate || YGas_22

īśvare kartṛtā-buddhiḥ sattva-upādeyatā-antime | sva-karma-pariṇāmaś ca śāstra-sāra-artha ucyate ||

karmayogas tapastīrthadānayajñādisevanam |
jñānayogo jitasvāntaiḥ pariśuddhātmani sthitiḥ || YGas_23

karma-yogas tapas-tīrtha-dāna-yajña-ādi-sevanam | jñāna-yogo jita-sva-antaiḥ pariśuddha-ātmani sthitiḥ ||

bhaktiyogaḥ parāikāntyaprītyā dhyānādiṣu sthitiḥ |
trayānām api yogānāṃ tribhir anyonyasaṃgamaḥ || YGas_24

bhakti-yogaḥ para-aikāntya-prītyā dhyāna-ādiṣu sthitiḥ | trayānām api yogānāṃ tribhir anyonya-saṃgamaḥ ||

nityanaimittikānāṃ ca parārādhanarūpiṇam |
ātmaṛṣṭes trayo 'py ete yogadvāreṇa sādhakāḥ || YGas_25

nitya-naimittikānāṃ ca para-ārādhana-rūpiṇam | ātma-ṛṣṭes trayo 'py ete yoga-dvāreṇa sādhakāḥ ||

nirastanikhilājñāno dṛṣṭvātmānaṃ parānugam |
pratilabhya parāṃ bhaktiṃ tayaivāvāpnoti tatpadam || YGas_26

nirasta-nikhila-ajñāno dṛṣṭvā ātmānaṃ para-anugam | pratilabhya parāṃ bhaktiṃ taya aiva avāpnoti tat-padam ||

bhaktiyogas tadarthī cet samagrāiśvaryasādhanam |
ātmārthī cet trayo 'py ete tatkaivalyasya sādhakāḥ || YGas_27

bhakti-yogas tad-arthī cet samagra-aiśvarya-sādhanam | ātma-arthī cet trayo 'py ete tat-kaivalyasya sādhakāḥ ||

aikāntyaṃ bhagavaty eṣāṃ samānam adhikāriṇām |
yāvatprāpti parārthī cet tad evātyantam aśunute || YGas_28

aikāntyaṃ bhagavaty eṣāṃ samānam adhikāriṇām | yāvat-prāpti para-arthī cet tad eva atyantam aśunute ||

jñānī tu paramaikāntī tadāyattātmajīvanaḥ |
tatsaṃśleṣaviyogaikasukhaduḥkhas tadekadhīḥ || YGas_29

jñānī tu parama-ekāntī tad-āyatta-ātma-jīvanaḥ | tat-saṃśleṣa-viyoga-eka-sukha-duḥkhas tad-eka-dhīḥ ||

bhagavaddhyānayogoktivandanastutikīrtanaiḥ |
labdhātmā tadgataprāṇamanobuddhīndriyakriyaḥ || YGas_30

bhagavad-dhyāna-yoga-ukti-vandana-stuti-kīrtanaiḥ | labdha-ātmā tad-gata-prāṇa-mano-buddhi-indriya-kriyaḥ ||

nijakarmādibhaktyantaṃ kuryāt prītyaiva kāritaḥ |
upāyatāṃ parityajya nyasyed deve tu tām abhīḥ || YGas_31

nija-karma-ādi-bhakty-antaṃ kuryāt prītya aiva kāritaḥ | upāyatāṃ parityajya nyasyed deve tu tām abhīḥ ||

aikāntyātyantadāsyaikaratis tatpadam āpnuyāt |
tatpradhānam idaṃ śāstram iti gītārthasaṃgrahaṃ || YGas_32

aikāntya-atyanta-dāsya-eka-ratis tat-padam āpnuyāt | tat-pradhānam idaṃ śāstram iti gītārthasaṃgrahaṃ ||


Rechtsinhaber*in
GRETIL project

Zitationsvorschlag für dieses Objekt
TextGrid Repository (2025). Darśana Collection. Gītārthasaṃgraha. Gītārthasaṃgraha. GRETIL. GRETIL project. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-CC26-8