Khuddakapatha

Header

Data entry: Sri Lanka Tripitaka Project

Date of this version: 2025-05-28

Source:

  • .

Publisher: Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL), SUB Göttingen

Licence:

Distributed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

Interpretive markup: none

Notes:

Due to the heterogeneity of the sources the header markup might be suboptimal. For the sake of transparency the header of the legacy file is documented below.



Khuddakapatha

Input by the Sri Lanka Tripitaka Project

[CPD Classification 2.5.1]
[PTS Vol Kh 1 ] [\z Khp /] [\f I /]
[PTS Page 001] [\q 1/]
[BJT Vol Kh 1 ] [\z Khp /] [\w I /]
[BJT Page 002] [\x 2/]

Suttantapiṭake
Khuddakanikāyo
--------
(Paṭhamo gantho)
Khuddakapāṭhapāḷi

Revisions:

  • 2025-04-02: TEI encoding by mass conversion
  • 2025-04-16: metadata structuring
  • 2025-05-28: Added several metadata fields.

Text

Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.

1. Saraṇagamanaṃ1

Buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Saṅghaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Dutiyampi buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Dutiyampi dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Dutiyampi saṅghaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Tatiyampi buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Tatiyampi dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Tatiyampi saṅghaṃ saraṇaṃ gacchāmi.

Saraṇagamanaṃ. 1

2. Dasasikkhāpadaṃ

Pāṇātipātā veramaṇīsikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Adinnādānā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Abrahmacariyā veramaṇīsikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Musāvādā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Vikālabhojanā veramaṇīsikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Naccagītavāditavisūkadassanā veramaṇīsikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Mālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā veramaṇīsikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Uccāsayanamahāsayanā veramaṇīsikkhāpadaṃ samādiyāmi.

[PTS Page 002] [\q 2/]

Jātarūparajatapaṭiggahaṇā veramaṇīsikkhāpadaṃ samādiyāmi.

Dasasikkhāpadaṃ.

1. Saraṇattayaṃ. Machasaṃ.

[BJT Page 004] [\x 4/]

3. Dvattiṃsākāraṃ

Atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nahārū aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ1 vakkaṃ

hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ

semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā khelo siṅghānikā lasikā muttaṃ matthake

matthaluṅganti.

Dvattiṃsākāraṃ.

4. Kumārapañhā

Ekaṃ nāma2 kiṃ? Sabbe sattā āhāraṭṭhitikā.

Dve nāma kiṃ? Nāmañca rūpañca.

Tīṇi nāma kiṃ? Tisso vedanā.

Cattārī nāma kiṃ? Cattārī ariyasaccāni.

Pañca nāma kiṃ? Pañcupādānakkhandhā.

Cha nāma kiṃ? Cha ajjhattikāni āyatanāni.

Satta nāma kiṃ?Satta bojjhaṅgā.

Aṭṭha nāma kiṃ? Ariyo aṭṭhaṅgiko maggo.

Nava nāma kiṃ? Nava sattāvāsā.

Dasa nāma kiṃ? Dasahaṅgehi samannāgato arahā'ti vuccatīti.

Kumārapañhā.

1. Aṭṭhimiñjā - katthaci.

2. Eka nāma kiṃ. Kesuci.

[BJT Page 006] [\x 6/]

5. Maṅgalasuttaṃ

Evaṃ me sutaṃ: ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa

ārāme. Atha kho aññatarā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ

jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā

ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho sā devatā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi.

[PTS Page 003] [\q 3/]

1. Bahū devā manussā ca maṅgalāni acintayuṃ,

Ākaṅkhamānā sotthānaṃ brūhi maṅgalamuttamaṃ

2. Asevanā ca bālānaṃ paṇḍitānaṃ ca sevanā,

Pūjā ca pūjanīyānaṃ etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

3.. Patirūpadesavāso ca pubbe ca katapuññatā

Attasammāpaṇīdhi ca etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

4. Bāhusaccañca sippañca vinayo ca susikkhito

Subhāsitā ca yā vācā etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

5. Mātāpituupaṭṭhānaṃ puttadārassa saṅgaho

Anākūlā ca kammantā etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

6. Dānaṃ ca dhammacariyā ca ñātakānañca saṅgaho

Anavajjāni kammāni etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

7. Ārati virati pāpā majjapānā ca saññamo

Appamādo ca dhammesū etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

8. Gāravo ca nivāto ca santuṭṭhī ca kataññutā

Kālena dhammasavaṇaṃ etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

9. Khantī ca sovacassatā samaṇānañcadassanaṃ

Kālena dhammasākacchā etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

10. Tapo ca brahmacariyañca ariyasaccānadassanaṃ

Nibbāṇasacchikiriyā ca etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

[BJT Page 008] [\x 8/]

11. Puṭṭhassa lokadhammehi cittaṃ yassa na kampati

Asokaṃ virajaṃ khemaṃ etaṃ maṅgalamuttamaṃ.

12. Etādisāni katvāna sabbattha maparājitā

Sabbattha sotthiṃ gacchanti taṃ tesaṃ maṅgalamuttamanti.

Maṅgalasuttaṃ.

6. Ratanasuttaṃ

1. Yānīdha bhūtāni samāgatāni

Bhummāni vā yāni va antaḷikkhe1

Sabbeva bhūtā sumanā bhavantu

Atho'pi sakkacca suṇantu bhāsitaṃ.

2. Tasmā hi bhūtā nisāmetha sabbe

Mettaṃ karotha mānusiyā pajāya.

Divā ca ratto ca haranti ye baliṃ

Tasmā hi ne rakkhatha appamattā.

[PTS Page 004] [\q 4/]

3. Yaṃ kiñci vittaṃ idha vā huraṃ vā2

Saggesu vā yaṃ ratanaṃ paṇītaṃ

Na no samaṃ atthi tathāgatena

Idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu.

4. Khayaṃ virāgaṃ amataṃ paṇītaṃ

Yadajjhagā sakyamunī samāhito

Na tena dhammena samatthi kiñci

Idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hoti.

5. Yambuddhaseṭṭho parivaṇṇayī suciṃ3

Samādhimānantarikaññamāhu

Samādhinā tena samo na vijjati

Idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu.

----------

1. Yānībha bhūtānī samāgatāni

Bhumyāni vā yāni vā antarīkṣe

Sarvāṇī vā āttamanāti bhūtvā

Śrūṇavantu svastyayanaṃ jinena bhāṣitam

(Mahāvastu)

2. Imasmiṃ loke parasamiṃ vā puna:

Sarveṣu vā yadratanaṃ praṇītam

Na tatsamaṃ asti tathāgatena

Devātidevena narottamena

Idampi buddhe ratanaṃ praṇītaṃ

Etena satyena susvasti hotu

(Mahāvastu)

1. Yambuddhaśreṣṭho paricaṇīyet śuciṃ

Yamāhu ānantarikaṃ samādhiṃ

Samādhino tasya samo na vidyate

Idampi dharme ratanaṃ praṇītaṃ

Etena satyena susvasti hotu. (Mahāvastu)

---------

[BJT Page 010] [\x 10/]

6. Ye puggalā aṭṭhasatampasatthā

Cattāri etāni yugāni honti

Te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā

Etesu dinanāni mahapphalāni.

Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena sacce suvatthi hotu. 4

7. Ye suppayuttā manasā daḷhena

Nikkāmino gotamasāsanamhi

Te pattipattā amataṃ vigayha

Laddhā mudhā nibbutiṃ bhuñjamānā.

Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu. 5

8. Yathindakhīlo paṭhaviṃsito siyā

Catubhi vātebhi asampakampiyo

Tathūpamaṃ sappurisaṃ vadāmi

Yo ariyasaccāni avecca passati.

Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu. 6

9. Ye ariyasaccāni vibhāvayanti

Gambhīrapaññena sudesitāni

Kiñcāpi te honti bhusappamattā

Na te bhavaṃ aṭṭhamaṃ ādiyanti

Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu. 7

----------

4. Ye puggalā aṣṭa sadā praśastā

Catvāri etāni yugāni bhonti

Te dakṣīṇeyā sugatena uktā

Eteṣu dinnāni mahatphalāni

idampi saṅghe ratnaṃ praṇītaṃ

etena. . . . (Mahāvastu)

5. Ye yuktayogī manasā suchandasā

Naiṣkāmayino gautamaśāsanasmin

Te prāptiprāptā amṛtaṃ 'vagāhya

Vimuktacittā nirvītiṃ bhuṃjamānā:

idampi saṅghe. . . . (Mahāvastu)

6. Yathendrakīlo pṛthiviśrīto syā-

Ccatūrhi vātehi asamprakampī

Tathopamaṃ satpuruṣaṃ vademi

Yo āryasatyāni sudeśitāni

Gambhīraarthāni avetya paśyati

Idampi. . . . . (Mahāvastu)

7. Ye āryasatyāni vibhāvayanti

Gambhīrapragñena sudeśitāni

Kiñcāpi te bhonti bhāśaṃ pramattā

Na te bhavānaṣṭa upādiyantī

Idampi saṅghe. . . . . (Mahāvastu)

----------

[BJT Page 012] [\x 12/]

[PTS Page 005] [\q 5/]

10. Sahāvassa dassanasampadāya

Tayassu dhammā jahitā bhavanti

Sakkāyadiṭṭhi vicikicchitañca

Sīlabbataṃ vāpi yadatthi kiñci

Catuhapāyehi ca vippamutto

Cha cābhiṭhānāni abhabbo kātuṃ

Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu. 1

11. Kiñcāpi so kammaṃ karoti pāpakaṃ

Kāyena vācā uda cetasā vā

Abhabbo so tassa paṭicchādāya

Abhabbatā diṭṭhapadassa vuttā.

Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu. 2

12. Vanappagumbe yathā phūssitagge

Gimhānamāse paṭhamasmiṃ gimhe

Tathūpamaṃ dhammavaraṃ adesayī

Nibbāṇagāmiṃ paramaṃ hitāya

Idampi buddhe ratanaṃ paṇitaṃ

Etena saccena suvatthi hotu3.

13. Varo varaññū varado varāharo

Anuttaro dhammavaraṃ adesayī.

Idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu.

14. Khīṇaṃ purāṇaṃ navaṃ natthi sambhavaṃ

Virattacittā āyatike bhavasmiṃ.

Te khīṇabījā aviruḷhicchandā

Nibbanti dhīrā yathāyampadīpo.

Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ

Etena saccena suvatthi hotu. 4

---------

1. Sahaiva yasya darśanasampadāya.

Trayosya dharmā jahitā bhavanti

Sattāyadṛṣṭiṃ vicikitsitaṃ ca

Śīlavrataṃ vāpi yadasti kiñcit

Idampi saṅghe. . . . (Mahāvastu)

2. Kiñcāpi śkaiṣo prakaroti pāpaṃ

Kāyena vācā atha cetasāpi

Abhavyo so tasya niguhanāya

Abhavyatā dṛṣṭipatheṣu uktā

Idampi saṅghe. . . . (Mahāvastu)

3. Vane pragulamā yatha puṣpitāgrā

Śīraṣmāṇamāse prathame caitrasmin

Vāteritā te surabhiṃ pravānti

Evaṃvidhā dhyāyino buddhaputrā:

Śīlenupetā surabhiṃ pravānti

Idampi saṅghe. . . . (Mahāvastu)

4. Kṣīṇaṃ purāṇaṃ navo nāsti saṃcayo

Vimuktacittā āyatike bhavasmin te kṣīṇabījā avirūḍīdharmā

Nirvānti dhīrā yathā tailadīpā:

Idampi saṅghe ratanaṃ praṇītaṃ

Etena saccena susvasti

Bhotu. ( Mahāvastu)

---------------

[BJT Page 014] [\x 14/]

15. Yānīdha bhūtāni samāgatāni

Bhummāni vā yāni va antaḷikkhe

Tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ

Buddhaṃ namassāma suvatthi hotu. 1

Yānīdha bhūtāni samāgatāni

Bhummāni vā yāni va antaḷikkhe

Tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ

Dhammaṃ namassāma suvatthi hotu. 1

2

[PTS Page 006] [\q 6/]

Yānīdha bhūtāni samāgatāni

Bhummāni vā yāni va antaḷikkhe

Tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ

Saṅghaṃ namassāma suvatthi hotu. 1 3

Ratanasuttaṃ.

7. Tirokuḍḍasuttaṃ

1. Tirokuḍḍesu tiṭṭhanti sandhisiṅghāṭakesu ca

dvārabāhāsu tiṭṭhanti āgantvāna sakaṃ gharaṃ.

2. Pahūte annapānamhi khajjabhojje upaṭṭhite

Na tesaṃ koci sarati sattānaṃ kammapaccayā.

3. Evaṃ dadanti ñātīnaṃ ye honti anukampakā

Suciṃ paṇītaṃ kālena kappiyaṃ pānabhojanaṃ.

4. Idaṃ vo ñātinaṃ hotu sukhitā hontu ñātayo

Te ca tattha samāgantvā ñātipetā samāgatā

5. Pahūte annapānamhi sakkaccaṃ anumodare.

"Ciraṃ jīvantu no ñātī yesaṃ hetu labhāmase.

Amhākaṃ ca katā pūjā" dāyakā ca anipphalā.

6. Na hi tattha kasī atthi gorakkhettha na vijjati.

Vāṇijjā tādisi natthi hiraññena kayākkayaṃ.

Ito dinnena yāpenti petā kālakatā tahiṃ.

7. Unname udakaṃ vaṭṭhaṃ4yathā ninnaṃ pavattati

evameva ito dinnaṃ petānaṃ upakappati.

-----

1. 2. 3. Vipaśyismiṃ viśvabhuvikrakucchande

Bhāmakanakamunismiṃ kāśyape

Mahāyaśe śākyamunismi gautame

Eteṣu buṅeṣu mahardhikeṣu

Yā devatā santi abhiprasannā

Vāḍhampi tā rakṣantu ca karontu

Svasatyayanaṃ mānuṣiyā prajāy

Yo dharmaiacakraṃ abhibhuya lokaṃ

Pravartayati sarvabhūtānukampī etādṛśaṃ devamanuṣyaśreṣṭhaṃ

Khuṅaṃ namasyāma susvasti hotu.

Dharmaṃ namasyāma susvasti hotu.

Saṅghaṃ namasyāma susvasti hotu.

(Mahāvastu)

4. Vūṭṭhaṃ sī. Mu.

[BJT Page 016] [\x 16/]

8. Yathā vārivarā pūrā paripūrenti sāgaraṃ

Evameva ito dinnaṃ petānaṃ upakappati.

9. Adāsi me akāsi me ñātimittā sakhā ca me

Petānaṃ dakkhiṇaṃ dajjā pubbe katamanussaraṃ.

10. Na hi ruṇṇaṃ va soko vā yā caññā paridevanā

na taṃ petānamatthāya evaṃ tiṭṭhanti ñātayo.

11. Ayaṃ kho dakkhiṇā dinnā saṅgamhi suppatiṭṭhitā.

Dīgharattaṃ hitāyassa ṭhānaso upakappati.

12. So ñātidhammo ca ayaṃ nidassito

Petāna pūjā ca katā uḷārā

Balañca bhikkhūnamanuppadinnaṃ

Tumhehi puññaṃ pasutaṃ anappakaṃ.

[PTS Page 007] [\q 7/]

8. Nidhikaṇḍasuttaṃ.

1. Nidhiṃ nidheti puriso gambhīre odakantike

Atthe kicce samuppanne atthāya me bhavissati.

2. Rājato vā duruttassa corato pīḷitassa vā

Iṇassa vā pamokkhāya dubbhikkhe āpadāsu vā,

Etadatthāya lokasmiṃ nīdhi nāma nidhīyati.

3. Tāva sunihito1 santo gambhīre odakantike

Na sabbo sabbadā eca tassa taṃ upakappati.

1. Tāvassunihito(kesuci potthakesu)

[BJT Page 018] [\x 18/]

4. Nidhi vā ṭhānā cavati saññā vāssa vimuyhati

Nāgā vā apanāmenti yakkhā vāpi haranti naṃ

5. Appiyā vāpi dāyādā uddharanti apassato

Yadā puññakkhayo hoti sabbametaṃ vinassati

6. Yassa dānena sīlena saṃyamena damena ca

Nidhī sunihito hoti itthiyā purissa vā

7. Cetiyamhi 1 ca saṅghe vā puggale atithīsu vā

Mātari pitari vāpi atho jeṭṭhamhi bhātari

9. Eso nidhī sunihito ajeyyo anugāmiko

Pahāya gamanīyesu etaṃ ādāya gacchati

8. Asādhāraṇamaññesaṃ acoraharaṇo nidhi

Kayirātha dhīro puññāni yo nidhi anugāmiko

10. Esa devamanussānaṃ sabbakāmadado nidhi

Yaṃ yadevābhipatthenti sabbametena labbhati.

11. Suvaṇṇatā sussaratā susaṇṭhānā surūpatā

Ādhipaccaparicāraṃ sabbametena labbhata.

12. Padesarajjaṃ issariyaṃ cakkavattisukhaṃ piyaṃ

Devarajjampi dibbesu sabbametena labbhati.

13. Mānusikā ca sampatti devaloke ca yā rati

Yā ca nibbāṇasampatti sabbametena labbhati.

14. Cittasampadamāgamma yonisoca payuñjato

Vijjāvimuttivasībhāvo sabbametena labbhati.

1. Taṃ panetaṃ tividhaṃ hoti paribhogavetiyaṃ uda ssakacetiyaṃ dhātuvetiyanti. Tattha

bodhirukkho paribhogacetiyaṃ buddhapaṭimā uddissakacetiyaṃ dhātugabbhathupā

sadhātukā dhātu cetiyaṃ (aṭaṭhakathā).

[BJT Page 020] [\x 20/]

15. Paṭisambhidā vimokkhā ca yā ca sāvakapāramī

Paccekabodhi buddhabhumi sabbametena labbhati.

16. Evaṃ mahatthikā esā yadidaṃ puññasampadā

Tasmā dhīrā pasaṃsanti paṇḍitā katapuññataṃ.

Nidhikaṇḍasuttaṃ.

[PTS Page 008] [\q 8/]

Mettasuttaṃ.

1. Karaṇīyamatthakusalena

Yantaṃ1 santaṃ padaṃ abhisamecca

Sakko uju ca sūjū ca 2

Suvaco cassa mudu anatimānī.

2. Santussako ca subharo ca

Appakicco ca sallahukavutti,

Santindriyo ca nipako ca

appagabbho kulesu ananugiddho

3. Na ca khuddaṃ samācare3 kiñci

Yena viññū pare upavadeyyuṃ

Sukhino vā4 khemino hontu

Sabbe sattā bhavantu sukhitattā.

4. Ye keci pāṇabhūtatthi

Tasā vā thāvarā vā anavasesā6,

Dīghā vā ye mahantā vā7

Majjhimā rassakā'ṇukathūlā. 8

5. Diṭṭhā vā yeva addiṭṭhā9

Ye ca dūre vasanti avidūre

Bhūtā vā sambhavesī vā10

Sabbe sattā11 bhavantu sukhitattā.

1. Yantasantaṃ. Machasaṃ 2. Suhuju ca. (Machasaṃ ), saddanitiyampi. 3. Khuddamācare

(machasa) 4. Va. (Machasa' 5. Sabbasattā (machasa) 6. Thāvarāvanavasesā (machasa) 7. Ye ca

mahantā(machasa) 8. Rassakā aṇukathūlā(machasa) 9. Adiṭhā. 10. Bhūtā va sambhavesī va.

(Machasa) 11. Sabbasattā. (Machasa)

[BJT Page 022] [\x 22/]

6. Na paro paraṃ nikubbetha

Nātimaññetha katthaci naṃ kañci

Byārosanā paṭighasaññā

Nāññamaññassa dukkhamiccheyya

7. Mātā yathā niyaṃ puttaṃ

Āyusā1 ekaputtamanurakkhe

Evampi sabbabhūtesu

Mānasaṃ bhāvaye aparimāṇaṃ.

8. Mettañca sabbalokasmiṃ

Mānasaṃ bhāvaye aparimāṇaṃ

Uddhaṃ adho ca tiriyaṃ ca

Asambādhaṃ averaṃ asapattaṃ2

9. Tiṭṭhaṃ caraṃ nisinno vā

Sayāno vā yāvatassa vigatamiddho

Etaṃ satiṃ adiṭṭheyya

Brahmametaṃ vihāraṃ idhamāhu3

[PTS Page 009] [\q 9/]

10. Diṭṭhiṃ ca aṭupagamma sīlavā

Dassanena sampanno,

Kāmesu vineyya gedhaṃ4

Na hi jātu gabbhaseyyaṃ punaretīti.

Mettasuttaṃ

Khuddatapāṭhapāḷi niṭṭhitā.

1. Puttamāyusā. ( Machasa) 2. Averamasapattaṃ(machasa) 3. Vihāramidha māhu(machasa)

4. Vinaya gedhaṃ (machasa)


Holder of rights
GRETIL project

Citation Suggestion for this Object
TextGrid Repository (2025). Pali Collection. Khuddakapatha. Khuddakapatha. GRETIL. GRETIL project. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-D2B0-3